Woerden: van legerplaats tot stad

Jaarmarkt

Twee jaar later, in 1372 verleende hertog Albrecht van Beieren Woerden stadsrechten. Vanaf 1401 mocht de stad zijn eigen bestuur kiezen; dat werd niet langer door de heer benoemd. In 1410 kreeg Woerden recht op een eigen jaarmarkt: de voorloper van de jaarlijkse 'Koeienmart', die nog altijd wordt gehouden. In hetzelfde jaar verrees het Kasteel van Woerden. Het stadsbestuur van Woerden kreeg een eigen stenen raadhuis in 1501. Het middeleeuwse centrum bleef lange tijd bewaard, ook tijdens de Spaanse overheersing. Woerden wist in 1575 stand te houden tijdens een beleg van de Spanjaarden.

Maar bijna honderd jaar later, in het Rampjaar 1672, ging het mis: Franse troepen bezetten Woerden en vele huizen en gebouwen werden verwoest door plundering of brand. Aan het einde van de Bataafs-Franse Tijd (1795-1813) vond in de stad opnieuw een drama plaats, tijdens 'Woerden Slachtmaand'. Vele burgers verloren in 1813 het leven tijdens een grote plunder- en moordpartij waarmee de vertrekkende Fransen wraak namen op de prinsgezinde stad.

Stadsuitbreiding

Vanaf het begin van de 18de eeuw waren er in Woerden veel nieuwe militaire gebouwen verrezen. Dat kwam doordat de stad onderdeel was geworden van de Oude Hollandse Waterlinie. Maar vanaf ca. 1900 verdween er veel middeleeuwse architectuur. Toen werden de oude stadsmuren en -wallen geslecht om plaats te maken voor stadsuitbreiding en een betere infrastructuur.