Wittevrouwenpoort Utrecht Pieter Gerardus van Os

De aankomst van de kozakken in Utrecht in 1813. Het binnentrekken van de stad gebeurt door de Wittevrouwenpoort. Pieter Gerardus van Os / 22306 / Centraal Museum Utrecht - 1816 CC0

De Franse tijd

Fransen van Napoleon trekken zich terug uit Utrecht

Tussen 1793 en 1812 verovert Frankrijk grote delen van Europa, waaronder vanaf 1795 ook de Republiek der Verenigde Nederlanden. In 1810 wordt ons land zelfs ingelijfd bij Frankrijk. Maar vanaf 1812 keert het tij.

Aan de macht van Napoleon Bonaparte komt vanaf 1812 langzaam een einde. Vooral de Franse veldtocht naar Rusland verloopt desastreus. Als uiteindelijk het leger van Napoleon in 1813 de slag bij Leipzig verliest, luidt dit het einde in van de Franse overheersing en expansiedrift. De provincie Utrecht blijft nog enkele weken in Franse handen. Bij een laatste poging hun gezag te handhaven richten de Franse soldaten een bloedbad aan in Woerden. Enkele dagen later, op 28 november 1813, verlaten de laatste Fransen de provincie.

Tot 1913 is op 28 november in Utrecht Kozakkendag gevierd als bevrijdingsdag.

Bevrijdingsdag

Eindelijk is Utrecht bevrijd van de aanvankelijk door velen geliefde, maar later steeds meer gehate Fransen! Het Franse leger neemt wel enkele vooraanstaande Utrechters als gijzelaars mee. Het gaat ervan uit dat de aftocht tijdelijk zal zijn en ze de gijzelaars nog goed kunnen gebruiken bij latere onderhandelingen. Ondertussen rukken verkenningseenheden van het Pruisisch-Russische leger binnen. Deze Kozakken worden als bevrijders ingehaald. Tot 1913 is op 28 november in Utrecht Kozakkendag gevierd als bevrijdingsdag. Na het verlies van Napoleon bij Waterloo worden de gijzelaars vrijgelaten uit de gevangenis in Parijs.

Aanvullende informatie

Thema De Franse tijd
Type Geschreven verhaal
Periode Moderne Tijd (1800 - 1945)
Organisatie Centraal Museum
Regio Utrecht stad
Plaats Utrecht
Permalink
https://n2t.net/ark:/88585/db79f713-c58d-4e0f-8c7b-4ecc7166ef02
2025 Landschap Erfgoed Utrecht