Afbeelding van de parade van de W.A., S.S. en de Nationale Jeugdstorm voor de leider van de N.S.B., ir. A.A. Mussert, op de Maliebaan te Utrecht tijdens de viering van het 10-jarig bestaan van de Nationaal Socialistische Beweging. Polygoon, Nederlands Fotobureau, fotograaf/ 97500 / collectie Het Utrechts Archief - 1941 Publiek Domein 1.0
De Maliebaan als bolwerk van de NSB
Waar in de 17e eeuw studenten het maliespel speelden en in 1885 het eerste fietspad van Nederland werd aangelegd, waren tijdens de Tweede Wereldoorlog in statige panden zeker vijftien nazi-organisaties gevestigd: de Maliebaan. Een beladen stukje Utrechtse geschiedenis dus. Hoe groeide één van de mooiste straten van Utrecht uit tot het Nederlandse ‘Unter den Linden’?
Het begon allemaal met de Nationaal Socialistische Beweging (NSB), die hier in 1937 op nummer 35 haar hoofdkantoor vestigde. Staand op het kleine balkon liet NSB-leider Anton Mussert zich geregeld door zijn aanhangers toejuichen. Mussert was hoofdingenieur bij Provinciale Waterstaat geweest en had zes jaar eerder samen met Cornelis van Geelkerken aan het Domplein de NSB opgericht. De aanhangers noemden Utrecht ook wel ‘Stad der Beweging’. Geïnspireerd door het fascisme streefde Mussert naar een betere toekomst voor het vaderland.