Borstbeeld Keizer Wilhelm Achtergrond Huis Doorn

Borstbeeld van Keizer Wilhelm met op de achtergrond Huis Doorn UtrechtAltijd.nl - 2014

De Eerste Wereldoorlog in de provincie Utrecht

Dankzij een succesvolle neutraliteitspolitiek blijft Nederland gespaard voor de ergste verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog. Maar dat betekent niet dat die oorlog aan ons land voorbijgaat. Overal zijn de gevolgen voelbaar. Dat geldt zeker ook voor de provincie Utrecht.

Op deze themapagina brengen we de Utrechtse verhalen bij elkaar. Lees verder door op de vele linkjes in dit artikel te drukken.

Mobilisatie

De mobilisatie van het Nederlandse leger ging veel verder dan alleen het bewaken van de landsgrenzen. In de provincie Utrecht werden militairen op allerlei plekken ondergebracht, onder andere in tentenkampen nabij De Bilt, in barakken op de Vlasakkers bij Soest en ook werden ze ingekwartierd bij mensen thuis. De forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie rond Utrecht werden bezet. De Grebbelinie bleef onbemand. Deze was in 1910 buiten gebruik gesteld omdat men van mening was dat deze stelling onverdedigbaar was.

Belgen

De inval van Duitsland in België zorgde voor een groot aantal vluchtelingen. Meer dan een miljoen zochten hun heil in Nederland en de provincie Utrecht ving een flink deel van hen op.

In de Juliana van Stolbergkazerne in Amersfoort werden 16.500 Belgische militairen gehuisvest, terwijl de kazerne maar berekend was op 4000 mensen. Om ze bezig te houden werden zogenaamde Werkscholen opgericht. Zo konden soldaten tijdens hun internering een vak leren, als metselaar bijvoorbeeld. Ze werkten onder andere zelf aan het Belgenmonument. Ook werden militairen opgevangen in het Kamp van Zeist bij Soesterberg. De leefomstandigheden waren slecht.

Belgische burgers werden onder andere opgevangen in Zeist. Een groep welgestelde burgers maakte zich sterk daarvoor.

Keizer Wilhelm

Toen in 1918 het doek voor Duitsland viel, vroeg de Duitse keizer Wilhelm II op 10 november 1918 asiel aan in Nederland. De Nederlandse regering verleende hem dit, waarna hij tijdelijk op Kasteel Amerongen mocht verblijven en later op Huis Doorn zou gaan wonen. Deze toestemming werd Nederland door de geallieerden niet in dank afgenomen.  

Meer weten? 

Bekijk eens de onderstaande websites, lees nog wat van onze verhalen of kijk wat andere erfgoedinstellingen met het onderwerp hebben gedaan in de provincie Utrecht.

- www.geschiedenislokaalutrecht.nl
- Utrechtse verhalen van de Eerste Wereldoorlog, RTV Utrecht.

2025 Landschap Erfgoed Utrecht